Door Phil Lawler(bio-Lidwoord-e-mailen) | 04 mei 2011
Twee keer in amper meer dan een maand tijd heeft paus Benedictus XVI een hoogst ongebruikelijke stap gezet: een bisschop uit zijn ambt ontheffen. Begin april hijverdreven bisschop Jean-Claude Makaya Loembavan leiderschap in het bisdom Pointe-Noire in Congo. Vorige week hijverwijderde bisschop William Morris uit het bisdom Toowoomba, Australië.
Het Vaticaan maakte deze bewegingen bekend met slechts de kortste formele aankondigingen, zonder details of verklaringen van de bewegingen van de paus. Maar het beschikbare bewijs suggereert dat bisschop Loemba werd verwijderd vanwege algemene nalatigheid of incompetentie, terwijl in het geval van bisschop Morris de Heilige Vader tussenbeide kwam vanwege leerstellige en liturgische problemen. In elk geval, zo wordt ons verteld, weerstond de bisschop de druk om stilletjes af te treden, waardoor de paus gedwongen werd beslissende maatregelen te nemen.
Voor degenen onder ons die hebben verlangd naar een herstel van de kerkelijke orde in de katholieke kerk – verlangend naar bisschoppen die verantwoordelijk worden gehouden voor hun leiderschap en voor het welzijn van de kerk in hun bisdommen – zijn deze zeldzame pauselijke acties welkom. We zijn verheugd om te zien dat de Heilige Vader actie onderneemt om bisschoppen te vervangen die ongeschikt zijn gebleken voor hun pastorale taak.
Maar tegelijkertijd - en vooral bij gebrek aan uitleg van de Heilige Stoel - roepen deze twee verhuizingen een paar interessante vragen op:
Vraag #1: Op welke gronden ondernam de paus actie?
In tegenstelling tot wat algemeen wordt aangenomen, is de paus niet zoals de CEO van een multinational, die zijn ondergeschikten naar believen kan ontslaan en vervangen. Bisschoppen zijn geen "filiaalmanagers" voor de universele Kerk; ze hebben hun eigen gezag, dat hen niet kan worden ontnomen zonder een eerlijk proces - dat wil zeggen, zonder een beroep te doen op de voorwaarden van het Wetboek van Canoniek Recht.
Na de verwijdering van bisschop Loemba, canonieke expert Edward Petersgaf een korte inleidingover de canonieke implicaties van het ontheffen van een bisschop uit zijn ambt. Alleen de paus kan actie ondernemen tegen een bisschop, en zelfs de paus van Rome kan de bisschop alleen het ambt ontnemen als reactie op een kerkelijke "misdaad" - een duidelijke overtreding van een bepaalde bepaling van het canoniek recht. Dergelijke canonieke procedures zijn vertrouwelijk, dus we weten niet precies welke overtredingen werden aangehaald.
We weten zoveel: de paus heeft de bevoegdheid om diocesane bisschoppen te verwijderen, maar alleen onder zeldzame omstandigheden en met een duidelijke reden. De paus kan en wil een bisschop niet uit zijn ambt zetten simpelweg omdat hij (de paus) vond dat hij (de bisschop) het niet goed deed. Ambtsonthouding vereist zwaardere gronden.
Vraag #2: Als de bisschoppen Loemba en Morris ontslag verdienden, hoe zit het dan met bisschop X?
Omdat we niet precies weten waarom de paus ervoor koos om deze twee bisschoppen af te zetten, kunnen we hun gevallen niet vergelijken met die van andere bisschoppen die mogelijk kandidaat zijn voor afzetting. Toch is het niet meer dan normaal om vragen te stellen.
Als manifeste onbekwaamheid voldoende reden is voor verwijdering, waarom dan geen oneerlijke administratie? Als een bisschop kan worden afgezet wegens het innemen van openbare standpunten die in strijd zijn met bepaalde doctrines, hoe zit het dan met een bisschop wiens seminarie wordt bemand door dissidente theologen, of iemand in wiens bisdom liturgisch misbruik eerder regel dan uitzondering is? Is het geen duidelijke canonieke overtreding wanneer een bisschop weigert actie te ondernemen ter verdediging van het recht van de gelovigen op eerbiedige liturgie en nauwkeurig religieus onderricht? En hoe zit het met de bisschoppen wier wangedrag leidde tot de uitbarsting van het schandaal rond seksueel misbruik?
Al bijna tien jaar lang verdedigen loyale katholieken in Amerika de Heilige Stoel door erop te wijzen dat de paus diocesane bisschoppen alleen onder de meest buitengewone omstandigheden kan verwijderen. Zijn de omstandigheden van de Loemba- en Morris-zaken echt extremer dan die van de bisdommen waarin bisschoppen opzettelijk de gelovigen misleidden, misdadigers beschermden, zwijggeld betaalden en overeenkomsten ondertekenden die afstand deden van de autonomie van de Kerk om vervolging te voorkomen?
Vraag #3: Wat zijn de oecumenische implicaties?
Terwijl de orthodoxe kerken voorzichtig naar Rome afglijden, blijven de orthodoxe bisschoppen achterdochtig tegenover de pauselijke macht en jaloers op hun eigen onafhankelijkheid. Als de paus bisschoppen regelmatiger uit hun ambt zou ontslaan, zou hij dan de orthodoxe bisschoppen afschrikken die anders geneigd zouden zijn tot hereniging?
Of, aan de andere kant, zouden de orthodoxe bisschoppen die het meest sympathiek stonden tegenover Rome opgelucht kunnen zijn om een herstel te zien van een heldere theologische leer en canonieke discipline? Misschien maken de beste leiders van de orthodoxe kerk zich minder zorgen over de historische overtredingen (echte en ingebeelde) van de Romeinse macht dan over de tendensen naar anarchie in de roomse kerk van vandaag.
Vraag #4: Wie is de volgende?
Een begin april; een begin mei. Moeten we wachten op een nieuwe aankondiging van het Vaticaan begin juni? Moeten we ervoor bidden? En is er een lezer dienietzijn eigen favoriete kandidaat hebben?
Phil Lawler is al meer dan 30 jaar een katholieke journalist. Hij heeft verschillende katholieke tijdschriften uitgegeven en acht boeken geschreven. Oprichter van Catholic World News, hij is de nieuwsdirecteur en hoofdanalist bij CatholicCulture.org.Zie volledige biografie.
Lees verder
Volgend bericht »
" Vorige post
Geluid uit! Aanhangers van CatholicCulture.org wegen mee.
Alle reacties worden gemodereerd. Om onze bewerkingslast te verlichten, mogen alleen huidige donateurs Sound Off gebruiken. Als u een huidige donor bent,Log inom het reactieformulier te zien; anders alstublieftsteun ons werk, en Geluid uit!
5 Reacties tonen? (Verborgen)Opmerkingen verbergen
- Gepost door: - Mei. 06, 2011 16:41 ET VS
Ik ben blij om te zien dat paus Benedictus actie onderneemt, maar ik ben ook blij om zijn voorzichtigheid te zien door niet elke bisschop te verwijderen die misschien niet aan de eisen voldoet. De wereld weet niet meer wat discipline of gehoorzaamheid is, en ze zijn er ook niet klaar voor. Ik ben van mening dat voorzichtigheid in de meeste gevallen prioriteit moet hebben, eenvoudigweg omdat het een echt schandaal zou kunnen veroorzaken bij degenen die het niet begrijpen. De kerk zal herstellen, maar dat zal niet van de ene op de andere dag gebeuren, het moet een organische beweging zijn, van de leken tot aan de paus.
- Gepost door: - Mei. 06, 2011 04:29 ET VS
Het lijkt mij dat het geval van bisschop Morris redelijk gemakkelijk kan worden beschreven, zelfs als we de details niet kennen: gedurende vijf jaar heeft hij volhardend, actief en OPENBAAR ten minste één ketters concept gepromoot. Toen hij het verzoek van Rome ontving om af te treden - in theorie om elke roeping na te jagen die hij nodig achtte - weigerde hij.
- Gepost door: spledant7672 - mei. 05, 2011 08:20 ET VS
Bedankt voor het verhelderen van de vragen die door deze acties worden opgeworpen op een manier die zo respectvol is voor uw lezers, echte nieuwsgierigheid toont maar niet overhaaste conclusies trekt die de grenzen van uw kennis overschrijden, een model van journalistieke onafhankelijkheid zonder aanleg voor de inhoud van het katholieke geloof of de structuur van de katholieke kerk.
- Gepost door: koinonia - mei. 05, 2011 08:20 ET VS
Als we terugkijken op de kerkgeschiedenis, zien we de prioriteit en het belang van haar missie om het heil van zielen te vergemakkelijken. De inquisitie, de index, excommunicaties, algemene concilies enz. waren allemaal gericht op het beschermen van de gelovigen tegen bedreigingen. Het is een teken van hoop om te zien dat het Vaticaan niet "rommelt" met deze mannen. Verder suggereren de opmerkingen van deze voormalige bisschoppen achteraf dat de mannen zeker een heel andere agenda hebben dan die van de plaatsvervanger van Christus. Kijk en bid...
- Gepost door: Adelaar - Mei. 05, 2011 07:59 ET VS
De paus van Rome draagt vele hoeden. Het belangrijkste is dat hij aartsbisschop van Rome, patriarch van het Westen en paus is. Het Wetboek van Canoniek Recht heeft betrekking op het Westerse Patriarchaat en de verwijderde bisschoppen zijn leden van de Romeinse ritus. Ik benadruk dit omdat het verwijderen van Romeinse bisschoppen door de Romeinse patriarch geen "bedreiging" is voor andere patriarchen; het is eerder de legitieme uitoefening van kerkelijke discipline door een patriarch binnen zijn eigen ritus.
